Konut sektöründe yaşanan fiyat artışları ve erişilebilirlik krizine çözüm arayan Türkiye, gayrimenkul sertifikası uygulamasını 2025 itibarıyla yeniden hayata geçirdi. İstanbul Başakşehir’deki “Damla Kent” projesiyle başlayan bu sistem, gayrimenkul piyasasında hem yatırımcıları hem de üreticileri doğrudan etkileyecek yapısal bir değişimin kapılarını aralıyor.

Gayrimenkul sertifikası, yatırımcılara bir konut projesinden “metrekare bazlı pay” alma imkânı sunarak, hisse senedi gibi alınıp satılabilen bir yapı oluşturuyor. Projenin tamamlanmasının ardından yeterli sayıda sertifika biriktirenler doğrudan konut sahibi olabilirken, yeterli paya ulaşamayanlar gelir paylaşımına katılabiliyor.

Konut Erişimini Demokratikleştiriyor

Bu sistemin en büyük avantajlarından biri, yüksek fiyatlı konutlara doğrudan erişemeyen küçük yatırımcılara düşük bütçelerle projelere ortak olma imkânı sunması. Özellikle gençler ve tasarruf yapmak isteyen dar gelirli vatandaşlar için yeni bir alternatif oluşmuş durumda.

Finansmana Alternatif Model

Gayrimenkul sertifikaları, proje geliştiricileri için banka kredilerine alternatif bir finansman modeli sağlıyor. Bu sayede projeler daha hızlı finanse edilebiliyor ve sektördeki kredi yükü azaltılabiliyor. Ayrıca bankacılık dışı finansman modellerinin yaygınlaşması, sektörde daha sağlıklı ve çeşitlendirilmiş bir yapı oluşturabilir.

Likidite ve Yatırım Disiplini

Sertifikaların Borsa İstanbul’da işlem görmesi sayesinde yatırımcılar, ihtiyaç duyduklarında varlıklarını satabiliyor. Bu durum, gayrimenkul sektöründe likiditeyi artırıyor. Ayrıca konut hedefiyle birikim yapan yatırımcılar için uzun vadeli tasarruf disiplini kazandırıyor.

Piyasa ve Güven Riski

Ancak sistemin bazı dezavantajları da bulunuyor. Sertifika fiyatları arz ve talebe göre borsada dalgalanabiliyor. Bu da yatırımcılar için piyasa riski anlamına geliyor. Ayrıca projelerin şeffaf yürütülmemesi, teslim tarihleriyle ilgili aksaklıklar ya da firma iflasları gibi durumlar yatırımcının mağdur olmasına neden olabilir.

İkinci El Pazarının Zayıflığı

Sertifikaların ikinci el piyasası henüz olgunlaşmış değil. Türkiye’de menkul kıymetlere dayalı gayrimenkul yatırımı alışkanlığı yaygın olmadığından, borsada alıcı ve satıcı bulmak zaman zaman zor olabilir. Bu da sertifika sahiplerinin nakde dönme sürecini yavaşlatabilir.

5 Yıllık Öngörü: Yaygınlaşma ve Büyüme

Önümüzdeki 5 yıl içerisinde, Türkiye’de bu modelle yılda 5 ila 10 konut projesinin hayata geçirilmesi beklenebilir. Özellikle 25–40 yaş arası tasarruf sahipleri için popüler bir yatırım modeli haline gelebilir. Gayrimenkul sektörü açısından da alternatif finansman kaynağı olarak önem kazanması muhtemel.

10 Yıllık Öngörü: Dijitalleşme ve Dönüşüm

Uzun vadede, gayrimenkul sertifikaları gayrimenkul yatırım fonları ile entegre hale gelebilir. Belediyeler ve özel sektörün iş birliğiyle sosyal konut projelerinde bu yöntem kullanılabilir. Ayrıca tapu sistemlerinin blokzincirle dijitalleştirilmesiyle, mülkiyetin daha şeffaf ve güvenli bir biçimde yönetilmesi mümkün olabilir.

Devrim Potansiyeli Taşıyor

Gayrimenkul sertifikası modeli, konut yatırımını küçük parçalara bölerek daha erişilebilir hale getiren önemli bir araç. Doğru denetim mekanizmaları, yatırımcı eğitimi ve şeffaf uygulamalarla desteklendiğinde bu model, hem bireysel yatırımcıyı güçlendirebilir hem de konut sektörüne sürdürülebilir bir dinamizm kazandırabilir. Ancak risklerin iyi yönetilmesi, sistemin uzun ömürlü ve adil işlemesi için kritik önem taşıyor.