Hürriyet Gazetesi’nden Gülistan Alagöz’ün haberine göre; Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca hazırlanan raporda yeni yapıların az katlı şekilde yapılacağına vurgu yapılırken, “Yenişehir rezerv yapı alanının temel hedefi, sağlıksız, köhneleşmiş, riskli haldeki binalarda yaşayan vatandaşların daha güvenli bir şehirde yaşayabilmesi” ifadelerine yer verildi. 

Çılgın proje şeklinde lanse edilen Kanal İstanbul için inşaat çalışmalarına start verildi. Avrupa Yakası’nda Karadeniz ile Marmara Denizi’nin arasında hayata geçirilecek olan proje dahilindeki ilk köprünün temeli 26 Haziran tarihinde atıldı. 15 milyar dolar yatırımla inşa edilecek ve 6 senede bitirilecek olan projenin iki yakasında toplam 500 bin nüfuslu Yenişehir projesi de yapılacak. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Kanal İstanbul’da hayata geçirilecek olan Yenişehir deprem rezerv alanı ile etraftaki ilçelerde bulunan sağlıksız konut stokunun bitirilmesini planladıklarına dikkat çekti. Bakanlığın hazırladığı raporda da projenin kentsel dönüşüme katkıda bulunacağı vurgulandı.

RİSK VURGUSU

Türkiye genelinde 9.8 milyon bina, 28.6 milyon konut bulunduğuna, bunların da yaklaşık 6.5 milyonunun riskli konutlar olduğuna dikkat çekilen raporda “İstanbul’da da yaklaşık 5.9 milyon konut bulunuyor ve bunların 1.5 milyonu riskli durumda. 300 bini acilen dönüşmeli” denildi. İstanbul’da yaşanması öngörülen büyük depremin olası etkilerinin en aza indirilmesi için Kanal İstanbul proje alanında, yaklaşık 33 bin hektarlık alanın rezerv yapı alanı şeklinde ilan edildiğinin aktarıldığı raporda, “Yenişehir rezerv yapı alanının temel hedefi, İstanbul kent merkezinde, özellikle de proje alanına yakın bölgelerde yoğunlaşmış sağlıksız, köhneleşmiş, riskli haldeki binalarda yaşayan vatandaşlarımızın daha güvenli ve sağlıklı bir şehirde yaşayabilmesi. Nihai hedef ise 16 milyon nüfusa ulaşan İstanbul’daki merkezi yerleşimin her geçen gün artmasıyla oluşan yoğunluğun, Marmara geneline yayılmasını sağlamak” ifadeleri kullanıldı. 

YATAY MİMARİ

Yenişehir projesinin açıklanmasından sonra ‘İstanbul’a yeni nüfus gelecek’ eleştirileri gündeme geldi. Raporda bu konuyla ilişkin şunlar kaydedildi: 

“Buraya yeni nüfus gelmeyecek, kentsel alan büyük oranda deprem dönüşüm kapsamında kullanılacak. Yine İstanbul’a kayıtlı nüfusun içerisinden ve İstanbul’un nüfus yoğunluğunun fazla olduğu bölgelerdeki vatandaşlar burada ikamet edecek. Sosyal donatı ve yeşil alan açısından son derece zengin, yatay mimari eksenli, mahalle konseptinde, az katlı ve düşük yoğunluklu konut alanları oluşturulacak. Konut alanlarına hizmet veren ticaret, resmi kurum, kıyı tesisleri, sosyal donatı alanları, yeşil ve spor alanları, üniversite alanı, teknoloji geliştirme bölgesi inşa edilecek. Yine turizm, eko-turizm, sağlık turizm alanları, kongre, fuar ve lojistik bölge alanları projede yer alacak.”

REKABET EDECEK 

Yenişehir Rezerv Alanı’nın toplamda 7 etaptan meydana geldiğine vurgu yapılan raporda, “Öncelikle Kanal İstanbul güzergâhının açılmasını sağlayacak ilk 3 etabın planlama süreci tamamlandı. Bölgedeki konut, ticaret, turizm alanı büyüklüğü 55 milyon 702 bin 630 metrekare. Kanal alanı, eğitim, sağlık, kültürel tesis, yol, yeşil alan büyüklüğü 68 milyon 550 bin 957 metrekare. İmar planlarında, proje alanının yüzde 55’i donatı alanı olarak planlandı. Yine Kanal İstanbul proje alanında, 2 adet liman, 1 adet yat limanı, 1 adet rekreasyon alanı ve 1 adet lojistik merkezi yapılacak. Projede, akıllı şehir modelini yansıtan bir kentsel tasarım ve planlama süreci yürütülüyor. Su ve enerjinin verimli kullanıldığı, geri dönüşümlü altyapı sistemlerinin kurulduğu, sıfır atık prensiplerine dayanan sürdürülebilir bir şehir modeli kurgulandı. Yeraltı ve yerüstü raylı sistem ağları ile akıllı ulaşım sistemleri belirlenerek toplu taşıma temelli bir kent modeli benimsendi. Kanal çevresinde kurulacak akıllı şehir, Çin’in Şangay eyaletinde inşasını sürdürdüğü 1000 daire ve büyük alışveriş alanları olan Todtown’la; Mısır’daki 21 yeni yerleşim bölgesi olarak tasarlanan Yeni Kahire’yle; Paris şehir merkezinin kuzeyinde, 8.6 milyon metrekarelik karma kullanımlı bir merkez olarak inşa edilmeye başlanan Europa City’yle; Tokyo’daki Shibuya Station’la, Londra’daki The Batter Sea dönüşüm projeleriyle rekabet edecek” açıklamaları yapıldı. 

HAFRİYAT KİRLİLİĞİ OLMAYACAK

Raporda, Kanal İstanbul projesinin etrafında yer alan arsaların yabancılara satışının yapıldığı iddialarının doğru olmadığı belirtilirken, yabacıların alım yaptığı alanın proje alanının yüzde 0.35’iyle denk olduğu aktarıldı. Projeden çıkacak 1.17 milyar metreküp hafriyatla ilgili olarak da şu açıklamalar yapıldı: 

“Çıkan hafriyat İstanbul’un hafriyat döküm sahalarına dökülmeyecek. Kanal İstanbul’un kıyı şeridi boyunca yapılacak olan yollar kullanılacak, şehir içi yollar kullanılmayacak. Kanal İstanbul inşaatı sırasında TEM ve E-5 trafiğe kapanmayacak. Dolayısıyla hafriyatın İstanbul için kirlilik oluşturması söz konusu değildir. Hafriyat, Karadeniz’de kıyı dolgusu olarak kullanılacak.”