Çalışma hayatı pek çok riski de beraberinde getirmektedir. Ancak istatistikî veriler incelendiğinde bazı sektörlerin diğerlerine oranla daha riskli olduğu dikkati çekmektedir. İnşaat sektörü de riskli sektörler arasındadır.

 Tüm dünyada iş yaşamındaki riskleri en aza indirmek ve kazaların önlenmesine yönelik yasal düzenlemeler yapılmaktadır. Ülkemizde de 1971 yılında yürürlüğe giren 1475 sayılı İş Yasası ile işverene, işçinin sağlık ve güvenliği için gerekli şartları sağlama ve araçları tam olarak bulundurma zorunluluğu getirilmiştir. 4857 sayılı İş Kanunu ise, iş kazalarını ve bu kazalara bağlı ölüm ve yaralanmaları en aza indirmek amaçlı olarak 2003 yılından itibaren uygulanmaya başlamıştır. Ayrıca AB uyum süreci kapsamında 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (30.06.2012 tarih, 28389 sayılı TTSG) ve bu kanuna ilave çeşitli yönetmelikler yürürlüğe girmiştir. Ayrıca Ceza Kanunu, Sosyal Sigortalar Kanunu, Belediyeler Kanunu, Maden Kanunu, Sendikalar Kanunu, Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanunu gibi pek çok kanun doğrudan veya dolaylı olarak iş sağlığı ve güvenliğini ilgilendiren maddeler içermektedir.

AB ülkelerinde 89/391/EEC Direktifi çerçevesinde risk değerlendirmeleri yapılmakta olup, ülkemizde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSG) uygulamaları ve mevzuatı Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) kapsamında oluşturulmuştur. Ülkemizde çalışma hayatını düzenlemeye yönelik 158 ILO sözleşmesinden 59 tanesi onaylanmıştır.

Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği ise AB’nin 92/57/EEC sayılı Direktifi esas alınarak hazırlanmıştır. Bu yönetmelik ile Proje sorumlusu kavramı oluşturulmuş ve işin kapsamına göre inşaat işlerine başlamadan bildirim yapılması, inşaat projeleri hazırlanırken ve uygulanırken sağlık ve güvenlik koordinatörü görevlendirilmesi, sağlık ve güvenlik plan ve dosyası hazırlanması zorunlu olmuştur.

 İş Güvenliği;

Bilimsel araştırmalara dayalı olarak iş kazalarını ve kazalar sonucu oluşan kayıpları en aza indirebilmek amacıyla güvenlik önlemlerinin belirlenmesini ve uygulanmasını kapsamaktadır. Bu önlemler ve uygulamalar sektörden sektöre değişiklik göstermekte olup, yazımızda inşaat sektöründe İşçi sağlığı ve İş Güvenliğine yönelik önlemler ve uygulamalardan bahsedilecektir.

İŞ KAZASI NEDİR?  

İş yerinde kişilere zarar veren ve/veya işyerindeki makine, tesisat, araç ve ekipmanlara zarar veren ve işin tamamlanmasına engel olan veya aksatan olaylardır. Yapı şantiyelerinde en fazla görülen kazalar;

İnsan düşmesi, malzeme düşmesi, malzeme sıçraması tipinde kazalar (taş, asit, makine parçası, çivi, talaş, el aleti vb sıçraması kaynaklı kazalar), kazı kenarının göçmesi tipinde kazalar, yapı kısmının çökmesi şeklinde kazalar, elektrik çarpması, patlayıcı madde kullanımı sebebiyle oluşan kazalar, yapı malzemelerinde kazalar (makine devrilmesi, makine üzerine malzeme düşmesi, elektrik hattı ile teması vb), tezgahlara/ makinelere uzuv kaptırma ve şantiye içi trafik kazaları şeklinde gerçekleşmektedir.   

İŞ KAZALARININ NEDENLERİ NELERDİR? 

İşyerlerindeki fiziksel ve kimyasal etmenler ile mekanik ve ergonomik etmenlerin çalışanları doğrudan etkilenmesi neticesinde zehirlenme ve meslek hastalıkları oluşurken, söz konusu etmenlerin çalışanları dolaylı etkilemesi halinde ise iş kazaları oluşmaktadır. İş kazaları işyerinde kullanılan teknoloji, araç ve çevre koşullarının yanı sıra sosyolojik, psikolojik, fizyolojik etmenlerden de etkilenmektedir. Kısaca iş kazaları güvensiz durumlar ve/veya güvensiz davranışlar neticesinde oluşmaktadır. Bunları başlıklar halinde sıralayacak olursak;

Güvensiz Durumlar:

• Makine ve tezgahların koruyucusuz olması
• Güvensiz çalışma yönteminin seçilmesi
• Çevre koşullarının güvensiz ve sağlıksız olması
• Elektrikli makinelerin topraklanması
• El aletlerinin işe uygun seçilmemesi
• Basınçlı kaplar ve kaldırma makinelerinin kontrol ve testlerinin yapılmaması
• İstifleme yapılırken yüksekliğin tehlikeli seviyede olması
• Boşlukların kapatılmaması
• İşyerinin düzensiz olması

Güvensiz Davranışlar:

• İşin bilinçli olarak yapılmaması
• Makine koruyucuların çıkarılması/kullanılmaması
• Kişisel koruyucuların kullanılmaması
• Makine ve ekipmanların işe uygun seçilmemesi
• Dalgın ve dikkatsiz bir şekilde çalışılması
• Tehlikeli hızla çalışılması
• Çalışanın görevi dışında iş yapması
• İş disiplinine uyulmaması
• Tehlikeli bölgede yetkisiz ve izinsiz olarak bulunulması
• Ehliyetsiz araç kullanımı ve araç kullanımında tehlikeli hızda olunması

İş Kazalarının temel nedenlerini başlıklar altında toplarsak;7

1. Planlama ve yönetim hataları (yapı planlamasında eksiklik olması, işletme planlamasında hata yapılması, yapı sürelerinin olması gerekenden kısa tutulması, uzman olmayan firmalarca iş yapılması, kontrol/denetim yetersizliği, müşterek işlerde firmaların beraber çalışmayı iyi düzenleyememesi)
2. Yapımla ilgili sebeplerle kazalar (yapı eksiklikleri, kalitesiz malzeme kullanımı, yanlış malzeme kullanımı, işçilik hataları)
3. Şantiye donanımından kaynaklı kazalar (eksik ekipman veya ekipman olmaması, yanlış ekipman seçimi, kusurlu malzeme, konstrüktif eksiklikler, yeterli koruma önlemlerinin alınmaması)
4. Çalışma hatalarından kaynaklı kazalar (hatalı ön hazırlık, şantiye kuruluşunun eksik/hatalı olması, makine/cihaz/araç/ekipman kontrollerinin yeterince yapılmaması, eğitimsiz/yetersiz işgücü, çalışanların yeterince denetlenmemesi)
5. Çalışanların hatalı davranışları (mesleki yetersizlik, tecrübe eksikliği, sorumsuzluk, düşüncesiz/umarsız çalışılması)

 İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARI İSTATİSTİKLERİ

İstatistikler incelendiğinde dünyada iş kazaları oranı %44, meslek hastalıkları oranı ise % olarak görülmektedir. Ülkemiz verilerine göre iş kazaları oranı %99,998 iken meslek hastalıkları oranı %0,002 olarak hesaplanmakta hatta yakın tarihlerde meslek hastalığına bağlı ölüm kaydı görülmektedir. Bu durumun istatistiki kayıtların sağlıklı olmamasından kaynaklandığı anlaşılmaktadır.

99 faaliyet grubundan 3´ü ile doğrudan ilişkili olan İnşaat sektöründe iş kazalarına ilişkin istatistikler incelendiğinde ise 2017 itibari ile toplam iş kazalarının yaklaşık %17,5´unun inşaat sektöründe yaşanan kazaların oluşturduğu ve yıllar itibari ile de iş kazalarında ciddi artış yaşandığı izlenmektedir. İş kazalarından kaynaklı ölümler incelendiğinde ise iş kazası nedeniyle en fazla ölümün inşaat sektöründe yaşandığı dikkati çekmektedir.

İş kazaları iller bazında değerlendirildiğinde ise başta İstanbul olmak üzere İzmir, Ankara, Kocaeli, Bursa en fazla iş kazasının yaşandığı iller olarak görülmektedir. Ancak kazalar istihdama oranlandığında ise oransal olarak Yozgat, Zonguldak, Isparta ilk sıralarda yer almaktadır.

MESLEK HASTALIĞI NEDİR?

Çalışanların yaptıkları iş nedeniyle yaşadıkları hastalık, sakatlık ve psikolojik sıkıntılarına meslek hastalığı denilmektedir. 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu´nda tanımlandığı üzere sigortalının çalıştırıldığı işin niteliği veya işin şartları nedeniyle geçici veya sürekli hastalık, sakatlık ve ruhi arıza halleri meslek hastalığıdır.

Meslek hastalıkları sebeplerine göre aşağıdaki şekilde sınıflara ayrılmaktadır;

-Kimyasal Kaynaklı meslek hastalıkları aşağıdaki nedenlerle oluşmaktadır:

• Ağır metaller 
• Çözücüler
• Gazlar

-Fiziksel kaynaklı meslek hastalıkları aşağıdaki nedenlerle oluşmaktadır:

• Gürültü/Sarsıntı
• Yüksek ve Alçak basınçta çalışma
• Soğuk ve sıcakta çalışma
• Tozlardan kaynaklı
• Radyasyona maruz kalma nedeniyle

-Biyolojik kaynaklı meslek hastalıkları aşağıdaki nedenlerle oluşmaktadır

• Bakteri kaynaklı hastalıklar
• Virüs kaynaklı hastalıklar
• Biyoteknoloji kaynaklı hastalıklar

-Psikolojik kaynaklı meslek hastalıkları

-Ergonomik kaynaklı meslek hastalıkları (duruş bozukluğu vb.)

MESLEK HASTALIKLARININ ÖNLENMESİNİN SONUÇLARI NELERDİR?

Meslek hastalıklarının doğru olarak tespit edilerek kayıt altına alınması oldukça önemli olup, gerekli tedbirlerin alınması işyerleri ve çalışanlar için avantajlar sağlayacaktır. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) 112 numaralı tavsiye kararına göre işçi sağlığının amacı;

-Çalışanların sağlık kapasitelerini en yüksek düzeye arttırmak

-Olumsuz koşullar nedeniyle çalışanların sağlığının bozulmasının engellenmesi

-Ger işçinin fiziksel ve ruhsal olarak uygun olduğu işe yerleştirilmesi

-İş ve işçi arasında uyum sağlanarak daha az eforla daha fazla verim elde edilmesi şeklindedir

İşçi sağlığı ve iş güvenliğine dikkat edilmesi sektörde faaliyet gösteren işçilerin canları ve sağlıklarının korunmasını ve kapasitelerini yüksek olmasını sağlamasının yanı sıra işyeri sahiplerinin maddi ve itibar kayıplarının oluşmasını önler ve çevre için de önemlidir.

KAZALARIN ÖNLENMESİ İÇİN NELER YAPILMALIDIR?

-Kaza analizleri yapılarak işyeri ortamı ve üretim sürecinden kaynaklı tüm tehlikeler tespit edilmesi ve tüm riskler değerlendirilmeli, güvenli ve güvensiz davranışları belirlenmelidir.

-Tespit edilen tehlike ve risklere ilişkin gerekli güvenlik önlemleri belirlenerek, önlemler geliştirilmelidir.

-Geliştirilen güvenlik önlemleri projelendirilerek uygulanmalıdır.

-Uygulanan projeler kontrol edilmeli ve başarı değerlendirmeleri yapılmalıdır

Yukarıda 4 madde altında toplanan kaza önleme yöntemlerini biraz detaylandıracak olursak;

-İnsan düşmelerini önlemek için güvenlik kemeri vb kişisel koruyucu donanımlar kullanılmalı, sağlam iskele ve korkuluk kullanılmalı, uyarı levhaları görünür şekilde kullanılmalı

-Elektrik çarpmalarını engelleyici önlemler alınmalı

-Yapı araçları kullanırken dikkatli olunmalı

-Malzeme düşmelerine karşı gerekli tedbirler alınmalı

-Çökmelere karşı tedbirler alınmalıdır

İNŞAAT SEKTÖRÜNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İÇİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI NELERDİR?

İnşaat sektöründe işveren, alt işveren, proje sorumlusu, sağlık ve güvenlik koordinatörü ve çalışanların ayrı ayrı görev ve sorumlulukları bulunmaktadır. Tüm bu sorumluluklar aşağıda ayrı başlıklar altında toplanmıştır.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği İçin İŞVERENLERİN Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?

-İşyerinde çalışanların sağlık ve güvenliğini temin etmelidir

-Risk değerlendirmesi yapmalı/yaptırmalıdır

-İşle ilgili gerek araç ve gereçleri sağlamalı; işin yapılması ve araçların kullanımı ile risklere ilişkin gerekli eğitimlerin verilmesi, işle ilgili risk değerlendirmelerine yönelik gerekli organizasyonun yapılması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin alınmasını sağlamalı ve tüm bunları değişen şartlara göre güncellemelidir.

-Alınan güvenlik tedbirlerinin uygulanmasını izlemeli, denetlemeli ve uygunsuzluk varsa düzeltilmesini sağlamalıdır

-Çalışanları sağlık ve güvenliklerine uygun işle görevlendirmelidir

-Ulusal standartlara ve yönetmeliklere uygun kişisel donanım malzemelerinin çalışanlar tarafından kullanılmasını sağlamalıdır

-İşyerinde tehlikeli bölgelere yetkisiz girişlerin engellenmesine yönelik tedbirleri almalıdır

-Yapı alanlarının düzeni ve temizliğini sağlamalıdır

-Çalışma yerlerine ulaşımı ve ekipmanların güzergahlarını belirlemelidir

-İş için kullanılacak malzemelerin kullanımı ve nakliyesi için gereken şartların belirlenmesini sağlamalıdır

-Tesis ve ekipmanların teknik bakım ve kontrollerinin yapılmasını sağlamalıdır

-Kullanılan malzeme ve maddelerin depolanma alanlarını belirlemelidir

-Tehlikeli madde ve malzeme kullanım koşulları ile tehlike durumunda bertaraf koşullarını sağlamalıdır

-Atıkların depolanması ve uzaklaştırılmasını sağlamalıdır

-İşin süresini belirlemeli gerektiği durumlarda süreleri revize etmelidir

-Altı işveren ile işbirliği içerisinde çalışmalıdır

-Sağlık ve Güvenlik koordinatörleri görevlendirmeli ve koordinatörlerin tespit, uyarı ve önerilerini dikkate almalıdır

-Yapı işlerine proje hazırlık aşamasında sağlık ve güvenlik planı hazırlanmalı/ hazırlanmasını sağlamalıdır

-Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği kapsamında gerekli bildirimleri yapmalıdır

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği İçin Alt İşverenlerin Görev Sorumlulukları Nelerdir?

-İşyerinde çalışanların sağlık ve güvenliğini temin etmelidir

-Risk değerlendirmesi yapmalı/yaptırmalıdır

-İşle ilgili gerekli araç ve gereçleri sağlamalı; işin yapılması ve araçların kullanımı ile risklere ilişkin gerekli eğitimlerin verilmesi, işle ilgili risk değerlendirmelerine yönelik gerekli organizasyonun yapılması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin alınmasını sağlamalı ve tüm bunları değişen şartlara göre güncellemelidir

-Alınan güvenlik tedbirlerinin uygulanmasını izlemeli, denetlemeli ve uygunsuzluk varsa düzeltilmesini sağlamalıdır

-Çalışanları sağlık ve güvenliklerine uygun işle görevlendirmelidir

-Ulusal standartlara ve yönetmeliklere uygun kişisel donanım malzemelerinin çalışanlar tarafından kullanılmasını sağlamalıdır

-Çalışanları sağlık ve güvenliklerine uygun işle görevlendirmelidir

-Ulusal standartlara ve yönetmeliklere uygun kişisel donanım malzemelerinin çalışanlar tarafından kullanılmasını sağlamalıdır

-İşyerinde tehlikeli bölgelere yetkisiz girişlerin engellenmesine yönelik tedbirleri almalıdır

-Yapı alanlarının düzeni ve temizliğini sağlamalıdır

-Çalışma yerlerine ulaşımı ve ekipmanların güzergahlarını belirlemelidir

-İş için kullanılacak malzemelerin kullanımı ve nakliyesi için gereken şartların belirlenmesini sağlamalıdır

-Tesis ve ekipmanların teknik bakım ve kontrollerinin yapılmasını sağlamalıdır

-Kullanılan malzeme ve maddelerin deponlanma alanlarını belirlemelidir

-Tehlikeli madde ve malzeme kullanım koşulları ile tehlike durumunda bertaraf koşullarını sağlamalıdır

-Atıkların depolanması ve uzaklaştırılmasını sağlamalıdır

-İşin süresini belirlemeli gerektiği durumlarda süreleri revize etmelidir

-Asıl işveren ile işbirliği içerisinde çalışmalıdır

-Sağlık ve Güvenlik koordinatörlerinin tespit, uyarı ve önerilerini dikkate almalıdır

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği İçin Kendi Nam ve Hesabına Çalışanların Görev Sorumlulukları Nelerdir?

-Sağlık ve güvenlik koordinatörlerinin uyarı ve talitmalarını dikkate almalıdır

-Risk değerlendirmesi yapmalı ve gerekli önlemler almalıdır

-İşyerinde bulunan makine, cihaz ve ekipmanlar ile kişisel koruyucu donanımları kurallara uygun olarak kullanmalıdır. Noksanlklar konusunda uyarılar yapmalı ve işveren ile işbirliği içerisinde çalışmalıdır

-Birden fazla işverenin bulunması durumunda diğer işverenlerle iş sağlığı ve iş güvenliği için işbirliği içerisinde çalışmalıdır

-Çalışanların işe giriş, iş değişikliği, işe ara vermesi ve düzenli aralıklarla sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlamalıdır

-Aşağıda belirtilen kanun ve yönetmeliklerin kendisi ile ilgili maddelerine uymalıdır.

• İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu- 5, Madde 19, Madde 23
• Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği- Yapı Alanları için Asgari Sağlık ve Güvenlik Şartları- Ek-4
• İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği
• Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği İçin Proje Sorumlusunun Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?

-İşveren adına proje hazırlayarak uygulamalı ve kontrolünü yapmalıdır

-Sağlık ve güvenlik koordinatörü görevlendirmelidir

-Yapı işlerinde proje hazırlık aşamasında sağlık ve güvenlik planı hazırlamalı/hazırlanmasını sağlamalıdır

-Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği kapsamında gerekli bildirimleri yapmalıdır

-İşle ilgili kararlar akınırken ve işle ilgili süreleri hesaplarken İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Madde 5´de belirtilen risklerden korunma ilkerine uygun hareket etmelidir.

İşçi Sağlı ve İş Güvenliği İçin Sağlık ve Güvenlik Koordinatörünün Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?

-İşle ilgili karar alınırken ve işle ilgili süreleri hesaplarken İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Madde 5´de belirtilen risklerden korunma ilkelerine uygun hareket edilmesini koordine etmelidir.

-Proje hazırlık aşamasında sağlık ve güvenlik planı hazırlamalı/hazırlanmasını sağlamalıdır

-Proje hazırlık aşamasında sağlık ve güvenlik dosyası hazırlamalıdır

-Sağlık ve güvenlik planı yapılması gerektiği hallerde sağlık ve güvenlik planının uygulanmasını koordine etmelidir

-Revize gerektiren durumlar olması halinde sağlık ve güvenlik planı ve dosyasında gerekli düzenlemeleri yapmalı/yapılmasını sağlamalıdırı

-İşveren ve alt işverenler arasında organizasyonu sağlamalı; iş kazaları ve meslek hastalıklarından çalışanları korumak için işverenini yaptığı çalışmaları koordine etmelidir

-Yapı alanlarında güvenli çalışılması için yapılması gereken kontrolleri koordine etmelidir

-Yapı alanlarına yetkisiz girişlerin engellenmesine yönelik gerekli tedbirleri almalıdır

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği İçin İş Güvenliği Uzmanlarının Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?

-Mevuzat ve teknik gelişmelere uygun iş sağlığı ve güvenliği açısında eksiklikleri, tedbir ve tavsiyeleri belirleyerek işverene yazılı olarak bildirmelidir

-İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmelidir

-İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatına ve genel iş güvenliği kurallarını esas alarak yapılan işler, kullanılan teçhizat ve maddeler dahil işin planlanması, organizasyonu, kişisel koruyucu donanımların seçimi, kullanımı, bakımı, muhafazası vb konularda işverene önerilerde bulunarak rehberlik hizmeti vermelidir

-İşiçn acil durdurulmasını gerektiren durumlarda veya yangın/patlama/kimyasal sızıntı vb hayati tehlike oluşturan riskli ortamlara rağmen işverenin gerekli tedbirleri almaması halinde durumu Bakanlığın yetkili birimine ve sendika temsilcisi/çalışan temsilcisine bildirmelidir

-İşyerindeki iş kazası ve meslek hastalıklarını inceleyip işyeri hekimi ile birllikte değerlendirmeler yaparak tekrarını önleyici tedbirler hususunda işverene önerilerde bulunmalıdır

-İşyerinde çalışana, ekipmana ve işyerine zarar verme ihtimali bulunan riskleri araştırarak işverene önerilerde bulunmalıdır

-İş sağlığı ve güvenliği açısından yapılan risk değerlendirmesi sonuçlarına göre sağlık ve güvenlik önlemleri önerilerinde bulunmalı ve riskleri önleyici faaliyet planları hazırlayarak takibini yapmalıdır

-İşyeri hekimi ile birlikte bir sonraki yıl için yıllık çalışma planı hazırlamalıdır

-İş sağlığı ve güvenliği mevzuatının uygun periyodik bakım/kontrol/ölçümleri planlamalı ve uygulamaları kontrol etmelidir

-Her tür tehlikeye karşı acil durum planları hazırlanması çalışmaları katılmalı, periyodik eğitim ve tatbikatların yapılmasını ve acil durum planına göre hareket edilmesini kontrol etmelidir

-Varsa İş sağlığı ve güvenliği kurulu/çalışan temsilcisi/destek elemanları ile işbirliği içerisinde çalışmalıdır

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği İçin İşyeri Hekiminin Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?

-Mevzuat ve teknik gelişmelere uygun iş sağlığı ve güvenliği açısından eksiklikleri, tedbir ve tavsiyeleri belirleyerek işverene yazılı olarak bildirmelidir

-İşin acil durdurulmasını gerektiren durumlarda veya yangın/patlama/kimyasal sızıntı vb hayati tehlike oluşturan riskli ortamlara rağmen işverenin gerekli tedbirlerleri almaması halinde durumu Bakanlığın yetkili birimine ve sendika temsilcisi/çalışan temsilcisine bildirmelidir

-İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmeli ve iş güvenliği uzmanına yardımcı olmalıdır

-Çalışanların sağlık gözetimi ve çalışma ortamı gözetimi konularında yapılacak araştırmalara katkı sağlamalı ve işverene rehberlik etmelidir

-Yapılan işler, kullanılan maddeler ve kişisel koruyucu donanımların seçimi, kullanımı, bakımı, muhafazası vb konularda işverene önerilerde bulunmalıdır

-Çalışanların sağlığını geliştirici konularda işverene öneriler yapmalıdır

-İş sağlığı ve güvenliği çalışmalarına katılması, ergonomik-psikososyal riskleri değerlendirmeli ve stresten korunma için araştırmalar yaprak çalışanların işle uyumunun sağlanması yönünde rehberlik hizmeti vermelidir

-İşyeri ve tüm eklentilerindeki hijyen kontrollerini yaparak, besleme ve uygun içme suyu konularında tavsiyelerde bulunmalıdır

-İşyerindeki iş kazası ve meslek hastalıklarını inceleyip değerlendirmeler yaparak tekrarını önleyici tedbirler hususunda işverene önerilerde bulunmalıdır

-İşyerinde çalışana, ekipmana ve işyerine zarar verme ihtimali bulunan riskleri araştırarak işverene önerilerde bulunmalıdır

-Gebe/emziren, 18 yaşından küçük çalışanlar, kronik hastalığı veya meslek hastalığı olanlar, yaşlı/malul/engelli/bağımlı ve daha önce iş kazası geçirmiş olanlar gibi özel durumu olanların yakın takibini yapmalı, sağlık muayenelerini yaparak işe uygunlarına yönelik rapor düzenlemelidir.

-İşe giriş ve periyodik muayene bildirimlerini yaparak sağlık muayenelerini için çalışan rızasını almalıdır

-Tüm çalışanların sağlık gözetimini yağmalı ve bu çalışmaları kaydetmelidir

-İş Sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin mevzuata uygun olarak planlamasını yaparak işveren onayına sunmalı, uygulaması ve takibi ile iş sağlığı ve güvenliği, bağımlılık yapan maddelerin zararları, kişisel koyurucu yöntemler, toplu korunma yöntemleri ve gerekli hijyen eğitimlerini vermelidir

-İlk yardım ve acil müdahale hizmetlerinin organizasyonu ve personel eğitimlerini sağlamalıdır

-İş güvenliği uzmanı ile birlikte iş kazaları ve meslek hastalıklarını değerlendirerek önleyici faaliyet planları hazırlamalı, yıllık çalışma planı hazırlamalı ve işveren onayına sunmalı ve takibini yapmalıdır

-Geçici çalışanlar ve alt işveren çalışanlarının sağlık raporlarının süre kontrollerini yapmalıdır

-İş güvenliği uzmanı ile birlikte iş sağlığı ve güvenliği çalışmaları ile sağlık gözetim sonuçlarını içeren yıllık değerlendirme raporunu hazırlamalıdır

-İSG-KATİP sistemi üzerinden gerekli bilgilendirmeleri yapmalıdır

-Sağlık gözetim raporlarının değerlendirme sonuçlarına göre iş güvenliği uzmanı ile birlikte ölçüm yapılmasını önermeli ve sonuçları değerlendirmelidir

-Varsa üyesi de olduğu iş sağlığı ve güvenliği kurulu ile çalışan temsilcisi ve destek elemanları ile işbirliği içerisinde çalışmalıdır

-Meslek hastalığı sağlık raporunu düzenlemeye yetkil hastahaneler ile işbirliği içerisinde çalışmalıdır

-İş güvenliği uzmanı ile birlikte bir sonraki yıl için yıllık çalışma planı hazırlamalıdır

İşçi Sağlığı ve İş güvenliği için ÇALIŞAN TEMSİLCİLERİNİN Görev ve Sorumlulukları nelerdir? 

-     İş sağlığı ve güvenliği çalışmalarına çalışanları temsil etmek üzere katılarak yapılan çalışmaları izlemeli, risklerin azaltılması için gerekli tedbirleri istemeli ve tekliflerde bulunmalıdır.

İşçi Sağlığı ve İş güvenliği için ÇALIŞANLARIN Görev ve Sorumlulukları nelerdir? 

• İş sağlığı ve güvenliği konularında aldıkları eğitim ve işveren talimatları doğrultusunda kendilerinin ve diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmeyecek dikkat ve özenle çalışmalıdırlar
• Kişisel koruyucu donanımları doğru kullanmalı ve muhafazalarına dikkat etmelidirler
• İşyerinde bulunan makine/ araç/ cihaz/ tehlikeli madde/ ekipman vb. donanımları kural ve talimatlara uygun kullanmalıdırlar
• İşyerinde tehlike görmeleri veya tedbirlerde eksiklik bulunduğunu düşünmeleri ya da mevzuata aykırı bir durum olduğunu düşünmeleri halinde işverene/ çalışan temsilcisine bilgi vermelidirler
• Görev alanları ile ilgili iş sağlığı ve güvenliği için işveren ve çalışan temsilcisi ile işbirliği içerisinde çalışmalıdırlar

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İLE İLGİLİ BAZI TSE STANDARTLARI:  

-          TS 12442 numaralı Standart- iş sağlığı ve güvenliği- İş Kazası Raporu  (Kabul Tarihi: 13.04.1998)

-          TS 3021 numaralı Standart- Parça Yükler için Sürekli Mekanik Taşıma Ekipmanları (Kabul Tarihi: 23.02.1978)

-          TS EN 791 numaralı Standart- Sondaj Makineleri- Güvenlik  (Kabul Tarihi: 20.01.2003)

-          TS EN 12418 numaralı Standart- Şantiyelerde Kullanılan Kagir ve Taş Kesme Makineleri- Güvenlik  (Kabul Tarihi: 15.01.2002)

-          TS 9725 numaralı Standart- İnşaat ve Kazı Makineleri- Operatör Eğitimi için Uygulanacak Esaslar  (Kabul Tarihi: 14.01.1992)

-          TS 8983 numaralı Standart- İnşaat Sırasında Yapılarda Alınması Mecburi Genel Emniyet Tedbirleri (Kabul Tarihi: 19.03.1991)

-          TS 8481 numaralı Standart- İnşaat Sırasında Yapılarda Alınması Mecburi Genel Emniyet Tedbirleri (Kabul Tarihi: 02.10.1990)

-          TS 8538 numaralı Standart- İnşaat İş İskeleleri Yapım Kuralları- Ahşap (Kabul Tarihi: 20.11.1990)

-          TS 8539 numaralı Standart- İnşaat İş İskeleleri Yapım Kuralları- Metal (Kabul Tarihi: 20.11.1990)

-          TS EN 474-1 numaralı Standart- İnşaat ve Kazı Makineleri- Emniyet (Kabul Tarihi: 06.04.2001)

-          TS 12815 numaralı Standart- İnşaat (Betonarme) Demircisi (Kabul Tarihi: 13.03.2002)

-          TS 12784 numaralı Standart- İnşaat Teknisyeni (Kabul Tarihi: 20.11.2001)

-          TS 12786 numaralı Standart- Betonarme Kalıpçısı (Kabul Tarihi: 20.11.2001)

-          TS ISO 9244 numaralı Standart- İnşaat ve Kazı Makineleri- Emniyet İşaretleri ve Tehlike Levhaları- Genel Prensipler (Kabul Tarihi: 30.12.1997)

-          TS ISO 13200 numaralı Standart- Vinçler- Emniyet İşaretleri ve Tehlike Levhaları- Genel Prensipler (Kabul Tarihi: 08.12.1998)

-          TS ISO 12480 numaralı Standart- Vinçler- Emniyetli Kullanım (Kabul Tarihi: 13.04.1999)