İnşatta İhtisaslaşmış Finans Modeli

Niyazi Gültekin

2009-2017 yılları arasında inşaata 3,4 trilyonluk yatırım yapıldı. İnşaat yatırımlarının toplam milli gelir içerisindeki payı yüzde 17.23’e yükseldi. Sadece 2017 yılında gerçekleşen inşaat yatırımları 535 milyar lirayı buldu.

Son 10 yıl içerisinde yapılan inşaat yatırımları neredeyse tüm bankaların 2019 yılı aktiflerine eşit. 

Bu kadar büyük bir sektörün finansman ayağının da başıboş olmaması gerekiyor haliyle.

İnşaat sektöründeki hızlı büyüme ve gayrimenkulün aşırı değerlenerek faizden daha kazançlı hale gelmesiyle yatırımcılar bankadaki aktiflerini çekerek,  gayrimenkule yatırım yapmaya başladı.

Dolayısıyla bankaların en büyük rakibi inşaat şirketleri…

Mevduat ve kredi faizlerinin düşük olduğu dönemlerde yatırımcılar finans sektöründen kaçarak gayrimenkule yönelir. Yüksek olduğu dönemde ise yatırımcılar gayrimenkulden uzaklaşarak finans sektörüne yönelir.

Her halükarda finans ve gayrimenkul sürekli bir rekabet içerisindedir.

Bu durum planlı bir büyümenin ve ihtisaslaşmanın önünü tıkıyor.

***

Bu yüzden inşaat sektöründe ihtisaslaşmış bir bankaya ihtiyaç duyuluyor.

Amacı sadece kâr etmek olmayan; sektörün disiplinli büyümesine katkı sağlayacak ve sürdürülebilirliği sağlayacak bir bankaya çok ihtiyaç var.

Bu ihtiyaca binaen 2001 yılında kapatılan Emlak Bankası’nın sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı ikinci 100 günlük eylem planı kapsamında yeniden faaliyete geçirilmesi çok önemli bir gelişme.

2001 yılına oranla çok daha büyük bir ekonomimiz var. Sektörel talepler de 2001’e kıyasla çok değişti.

Türkiye Emlak Katılım Bankası A.Ş’nin günün konjonktürüne uygun olarak sadece gayrimenkul alanında ihtisaslaşması gerekiyor.

***

Türkiye Emlak Katılım Bankası’nın kredi vermek, arsa satmak veya inşaat yapmak gibi sıradanlaşmış işlerin ötesine geçerek sektörün profesyonelleşmesinde de ön ayak olması gerekiyor.

Örneğin bugün sektörümüzün en önemli sorunlarının başında gelen kalifiye usta ihtiyacını gidermek için eğitim merkezlerinin açılması için finansman sağlanabilir.

Yeşil bina ve yenilebilir enerji projelerine daha iyi olanaklarla kredi imkanı sağlanıp çevreye saygılı projelerin artmasını sağlayabilir.

Buna benzer sektörde kalitenin yükseltilmesi amacı taşıyan projeler desteklenmeli.

***

Emlak Bankası sadece ticari kâr güden bir özel şirket gibi davranırsa sadece kendisi kazanır. Eğer bu sektörde ihtisaslaşıp, disiplinli bir büyüme ve gelişme için çaba harcarsa bütün Türkiye kazanır.