Bize biraz kentsel dönüşüm kredilerinden ve amaçlarından bahsedebilir misiniz? 

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın verilerine göre kentsel dönüşüm sürecinde 20 yıllık bir süre içerisinde, Türkiye'de yaklaşık 6,5 milyon civarı elverişsiz koşullardaki binanın yıkılıp yeniden inşa edileceği öngörülüyor. Deprem ülkesi olmamız ve GYODER 2013 verilerine göre ülkemizdeki binaların ortalama yaşının 22 olduğu gerçeğinden hareketle, vatandaşlarımızın depreme dayanıklı, enerji verimliliği yüksek ve çevreye duyarlı yeni yaşam alanlarına kavuşmaları amacıyla kentsel dönüşüm finansman modeli uyguluyoruz. 2013 yılında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile devlet desteğine ilişkin protokol imzalayan ilk banka olarak öncülüğünü yaptığımız kentsel dönüşüm kredilerinde sektör liderliğini koruyoruz. 

Kentsel dönüşüm projelerinde imar durumu değişikliğine bağlı olarak müteahhitler bazı projeleri kat maliklerinden herhangi bir ücret almadan üstleniyorlar, bazı durumlarda ise kat maliklerinin inşaat maliyetini karşılamaları gerekiyor. Bu noktada kredi oldukça önemli bir konu oluyor. Sunduğunuz kredilerden kimler faydalanabiliyor? Bireysel ve kurumsal krediler arasında bir fark var mı? 

Kentsel dönüşüm kredilerinden, 6306 sayılı "Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun" kapsamında hak sahibi olarak tanımlanan kişiler faydalanabiliyor. Söz konusu yasa kapsamında ise hak sahibi; 

- Riskli alanlarda yer alan yapıların ve riskli yapıların malikleri ile, 

- Riskli alan ilan tarihinden/riskli yapı tespit raporu onay tarihinden geriye dönük asgari 1 yıldır bu yapılarda ikamet etmekte olan kiracı ve sınırlı aynı hak sahiplerini ifade ediyor, buradaki hak sahibi gerçek bir kişi olabileceği gibi tüzel kişiliğe de haiz olabilir. Yasa kapsamında, devlet tarafından sağlanan faiz desteği, kişinin niteliğinden bağımsız... Diğer bir deyişle, hak sahibi olan gerçek kişilere kullandırılan bireysel krediler ile tüzel kişiliğe haiz kişilere kullandırılan kurumsal krediler arasında, sağlanacak faiz desteği açısından bir farklılık bulunmuyor. 

Bu krediler konut tiplerine göre nasıl değişiklik gösteriyor ve nasıl bir limit söz konusu? 

Bir hak sahibinin riskli binasında mevcut olan her bir bağımsız bölüm için kullanabileceği faiz destekli kredi tutarı, yapım ve satın alma kredilerinde 125.000 TL, sahip olduğu bütün bağımsız bölümleri için faiz desteği sağlanacak toplam faiz destekli kredi tutarı ise hak sahibi başına 625.000 TL ile sınırlanmıştır. Konut yapım/satın alma/güçlendirme kredilerinde azami vade 120 ay, işyeri yapım/satın alma/güçlendirme kredilerinde ise azami vade 84 aydır. İnşaat yaSon zamanlarda kentsel dönüşüm ile ilgili krediler gündemde. Türkiye İş Bankası Bireysel Krediler Müdürü Recep Haki konu ile ilgili sorularımızı yanıtladı. 

pim maliyetini aşmamak kaydıyla, maliyet ile Faiz Destekli Kentsel Dönüşüm Kredisi arasındaki fark için "Kentsel Dönüşüm Ek Kredisi" adı altında yine kredinin niteliğine göre belirlenen vadelerden faiz desteksiz kredi kullandırılabilmektedir. Kentsel Dönüşüm Kredilerine uyguladığımız faiz oranları ise değişen piyasa şartları çerçevesinde revize ediyoruz, en güncel faiz oranlarımızı web sitesi üzerinden ve şubelerimizde duyuruyoruz. 

Konutlarda deprem güvenliği ve enerji verimliliğinin artırılması amacıyla, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamına giren ve AYB tarafından belirlenen kriterlere uyan konutlara kredi veriliyor. Bu konutlar nasıl belirleniyor? 

Avrupa Yatırım Bankası (AYB) ile yapılan sözleşmede belirtilen şartların kredi kullandırım öncesinde başvuruda bulunan hak sahiplerinin projelerine uygun olup olmadığı şubelerimiz tarafından değerlendiriliyor. Projenin uygunluğu belirlendikten sonra hak sahipleriyle imzalanması gereken evraklar ve diğer gerekli belgeler tamamlanarak süreç sonuçlandırılıyor. 

Bu kredileri kentsel sorumluluk projesi olarak da ele alıyorsunuz, bunu biraz açabilir misiniz? 

Vatandaşlarımızın depreme dayanıklı, enerji verimliliği yüksek ve çevreye duyarlı yeni yaşam alanlarına kavuşmaları amacıyla kentsel dönüşüm finansman modellerini ilk geliştiren bankaları İş Bankası ülkemizin gerçeği olan bu konuya duyduğu hassasiyet çerçevesinde, hem riskli yapı bazlı dönüşümlerde hem de riskli alanları içeren daha geniş çaplı dönüşümlerin içinde bulunuyor. 

Kredinin duyurulması için nasıl çalışmalar yürütüyorsunuz? 

Kentsel dönüşüme yönelik detaylı bilgi edinmek isteyen müşterilerimiz, 444 24 68 numaralı Kentsel Dönüşüm Danışma Hattı'ndan kentsel dönüşüm danışmanlarımıza ulaşarak, süreç hakkında bilgi edinebiliyorlar. Ayrıca, müşterilerimiz doğrudan şubelerimize başvurmak suretiyle ürün ve süreç hakkında da detaylı bilgi edinebiliyorlar. Bunun yanı sıra kentsel dönüşüm ile ilgili bilincin artırılması için düzenlenen panel ve konferanslara katılıyoruz. Bu alandaki etkin ve çözüm odaklı yaklaşımlarımızı ilgili taraflar ile de paylaşıyoruz. 

Kredilere nasıl başvuruluyor ve kredi almak için neler yapmak gerekiyor? 

Bir müşterimizin Faiz Destekli Kentsel Dönüşüm Kredisi kullanabilmesi için 6306 sayılı yasa kapsamında hak sahibi olarak belirtilen tanımlara uyması yeterlidir. Hak sahipleri, riskli yapı/riskli alanda bulunan yapı için tahliye tarihinden sonraki 1 yıl içinde Faiz Destekli Kentsel Dönüşüm Kredisi başvurusunda bulunabilirler. Devletin sağladığı kira yardımından faydalanmış hak sahipleri ise, Faiz Destekli Kentsel Dönüşüm Kredisi'ne başvuruda bulunamazlar. Riskli binalarda veya riskli alanlarda taşınmazı bulunan hak sahipleri ile bu taşınmazlarda ikamet eden kiracılar; binalarını yeniden inşa etmek, yeni bir konut/işyeri satın almak veya mevcut binalarını güçlendirmek için Kentsel Dönüşüm Kredisi ürünümüzden faydalanabiliyorlar. Kredi talebi ilk aşamada bankamızca değerlendiriliyor. Talebi onaylanan müşterilerimizden; 

- Nüfus cüzdanı, 

- Tapu belgesi veya tapu taşınmaz kaydı, 

- Gelir belgesi, 

- Riskli bina tespit raporu inceleme formu veya konutun riskli alanda olduğunu belirtir resmi yazı  temin ediliyor ve faiz desteği, alınması için ilgili belgeler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın onayına gönderiliyor. Bakanlıksan faiz desteği onayı alındıktan sonra kredi kullandırılıyor. 

Kredilerin geri ödenememesi durumunda nasıl bir süreç gerçekleşiyor? 

Kentsel Dönüşüm Kredilerinin geri ödenmesi, bankamızca sağlanan diğer kredi türlerinde olduğu gibi kredi müşterisinin sorumluluğundadır. Bu sebeple, söz konusu kredilerin geri ödemelerinin bizzat kredi borçlusu tarafından takip edilmesi beklenmektedir. Kentsel Dönüşüm Kredileri'nin geri ödemelerinde gecikme yaşayan müşterilerimize, diğer bireysel ve ticari nitelikli kredilerde olduğu gibi ilgili yasa ve yönetmeliklerde belirtilen süreçler dahilinde gereken bildirimleri yapıyoruz. Öte yandan ilgili yasal düzenleme gereği kentsel dönüşüm kredisinden yararlanan kişilerin ödemelerini aksatması durumunda ilgili Bakanlık tarafından ödenen faiz desteği de kesintiye uğramaktadır.